Dunavski park

---

Najlepši park u Novom Sadu po mišljenju mnogih Novosađana je „Dunavski park“. Može se reći da je park smešten u skoro samom centru Novog Sada i omiljeno je šetalište građana Novog Sada, ali i turista...

Dunavski park nije uvek imao ovakav izgled, jer je sve do 1895. godine ovo mesto bilo liman takozvani dunavski rukavac, koji je imao puno mulja. Zabareni deo dunavskog rukavca u tadašnje vreme je obrastao vrbama i trskom, a obilovao je žabama i komarcima. Ovaj deo grada bio je niži od prostora koji se protezao do kraja Dunavske ulice i prostora oko mostobrana, jer se odavde uzimala zemlja koja se koristila za izgradnju nasipa duž obale Dunava. 

Dunavski park nije uvek imao ovakav izgled, sve do 1895. godine!

Postoje i zapisi u kojima se potvrđuje da su Novosađani ovaj deo grada, pre početka nastajanja parka nazivali Promenada ili šetalište. Na ovom delu grada pre početka nastajanja parka na velikoj livadi održavani su veliki godišnji vašari, tako da je ta livada zbog održavanja vašara nazivana i vašarište.

Negde krajem 19. i početkom 20-tog veka, započeto je uređenje ovog dela Novog Sada, koji su tadašnji meštani nazivali Promenada. Uređenje je započeto isušivanjem, a prvo nasipanje zemljom započeto je zbog gradnje hotela „Kod engleske kraljice“. Kasnije se u zgradu tadašnjeg hotela useljava sud, a nešto kasnije i Muzej Vojvodine.

 

Zbog nasipanja zemlje na jednom delu je ostala bara koja se nalazila na 76 metara nadmorske visine, koja je vremenom kompletno ozidana. I tada nekadašnja bara poprima izgled jezera sa malim ostrvom koje je nazvano „Eržebet“. I upravo na tom ostrvu je zasađena vrba u čast i spomen austro-ugarskoj carici, koja je ubijena 1898. godine. Kako su tekli radovi tako je započeto i uređenje prostora oko nekadašnje Promenade, nasipanjem terena i formiranjem staza. I onda uređena i znatno proširena tadašnja Promenada menja naziv u Dunavski park. Ovaj park se jednim svojim delom oslanja na Dunavsku ulicu te zbog toga dobija i svoj konačan naziv Dunavski park. 

Konačnim uređenjem i samim proširenjem parka tadašnji naziv Promenada promenjen je u Dunavski park!

Negde sredinom 30-tih godina u prošlom veku, započeto je nasipanje terena i sadnja drveća, a današnji izgled parka nastao je projektom dr. Ratibora Đorđevića 1958. godine. Dunavski park je star oko 100 godina i na tu starost ukazuju lepo formirana stara stabla, alohtone i autohtone flore, a poznato je da ima i puno egzota. 

 

Prvobitno je uređeno zemljište ispred nekadašnje sudske palate, gde su formirane staze od zemlje, a zasađena je i trava. Jezero je potpuno renovirano 1978. godine i koje se povremeno poribljava, a u kasnijem periodu je u njega stavljeno nekoliko pataka i labudova.
 

Današnji izgled Dunavskog parka nastaje 1958. godine po projektu Ratibora Đorđevića!

Dunavski park poseduje preko 600 stabala različitih vrsta i to čempresa, bora, divljeg kestena, platana, lešnika, srebrne lipe, jablana, kao i retkih vrsta poput piramidalnog hrasta lužnjaka. Ovaj park ukrašava još i veliki broj šiblja japanska dunja, žutika, šimšir, kleka i crveni dren. Idejnim rešenjem Đorđevića uklonjena su oštećena stabla, a formirani su cvetni elementi.

Park se jednim delom oslanja na Dunavsku ulicu te zbog toga dobija naziv Dunavski park!

Smatra se da Dunavski park ima značajne kulturne, prirodne i tradicionalne vrednosti. Posebnu vrednost parka čine dendrološki materijali poput drvoreda koprivića, vodenog čempresa, crvene šljive, mačje leske, a kao najvredniji smatra se hrast „quercus pedenculata far. fastigiata“. Park poseduje preko 250 biljnih vrsta i nalazi se pod zaštitom Republičkog zavoda za zaštitu prirode. Prve biljne vrste su zasađene krajem 19. veka na muljetivom i močvarnom zemljištu, koje je često bilo poplavljeno kod većih vodostaja Dunava.

 

Smatra se da je centralno mesto parka jezero, a u samoj sredini je smešteno malo ostrvo. Park ukrašavaju skulpture koje parku daju poseban šarm: bista Branka Radičevića (rad Acina), Nimfa (Đorđa Jovanovića), skulptura Đure Jakšića koju je izradio Jovan Soldatović, kao i skulptura Sergeja Radonješkog koju je izradio Kulikov, kao i bista Miroslava Antića koju je napravio Pavle Radovanović. Park poseduje 39.300 kvadratnih metara i vremenom je postao unikatna oaza zelenila u samom centru Novog Sada.

Dunavski park poseduje preko 600 stabala različitih vrsta!

U Dunavskom parku je smeštena i obnovljena saletla, koja se stilski potpuno uklopila u okruženje. To je mesto održavanja brojnih kulturnih dešavanja za vreme letnjeg perioda, kao i koncerata. U najvećoj saletli je svojevremeno svirana vojna muzika i to nedeljom i praznicima. Ta najveća saletla je obnovljena 2001. godine, a u novije vreme tu su organizovani koncerti Muzičke omladine Novog Sada. Ovo mesto u poslednje vreme postaje posebno poznato među mladima, koji sve češće na ovom mestu organizuju venčanje i sklapaju brak.

Smatra se da je centralno mesto Dunavskog parka jezero!

Početna koncepcija parka zadržala se i do danas, a atraktivna je kao i na samom početku njenog nastanka. Veliku radost kod mališana čine patke i kornjače, a svojevremno su bili prisutni i labudovi. Uredbom koju je donela Vlada Republike Srbije 1998. godine, Dunavski park je stavljen pod zaštitu prirode kao spomenik prirode 2. kategorije. Dunavski park se smatra najstarijim parkom u Novom Sadu, ali ga mnogu smatraju i najuređenijim parkom u gradu.

 

Uređenjem pojedinih delova parka, obezbeđene su i proširene pešačke staze, urađena je izolacija jezera, postavljene su nove klupe, kao i česma sa vodom za piće. Javno komunalno preduzeće „Gradsko zelenilo“ sa svojim radnicima i stručnjacima, održavaju tokom cele godine park, a ujedno i unapređuju njegove zelene površine.

Dunavski park se smatra najstarijim i najuređenijim parkom u Novom Sadu!

Dunavski park opstaje već više od jednog veka, a predstavlja svojevrsnu oazu mira u centru Novog Sada. Park se često pojavljuje na razglednicama Novog Sada i smatra se pravim zaštitnim znakom grada. Poslednjih nekoliko godina pred same novogodišnje praznike se održava manifestacija „Ledena šuma“. Manifestacija koja se održava u ovom poznatom parku, postaje pravi centar dešavanja tokom praznika,a obiluje i zanimljivim programom i klizalištem.

Najčešće svaka šetnja Novosađana, ali i turista koji dolaze u Novi Sad, započinje upravo šetnjom kroz Dunavski park. Svaki posetilac može da uživa u tišini parka koji se nalazi u skoro samom centru grada, kao i da uživa u zelenilu, kipovima, spomenicima, uređenim stazama i pticama.